We zijn in 2023 beland, het post corona tijdperk. We hebben de winter overleefd en het lijkt erop dat de pandemie nu echt voorbij is. Ik mag in ieder geval weer zingen, samen zingen met het publiek. Koren pakken de draad weer op, artiesten hebben weer optredens.  En het Orgue de Barbarie gaat ook de straat weer op. Er zijn weer boekingen en dat is goed nieuws.

Het Orgue gaat er een mooie zomer van maken, met als hoogtepunt natuurlijk het festival en de brocante markt van Vive la France in Hummelo. Zangeres Malène en accordeonist Michel zijn ook weer van de partij en logeren bij het Orgue in Lichtenvoorde. Dit jaar komt er nog een Franse act bij en dat is de theatergroep La Compagnie du Genévrier. Zij komen met 3 artiesten, een pianist/accordeonist en twee zangeressen en brengen hun muziekprogramma La Farandole de Chansons. Ook deze Franse artiesten logeren bij het Orgue in Lichtenvoorde. Dit wordt een dolle boel in het weekend van 8-9 juli 2023. 

Ik ben heel benieuwd hoe la Compagnie du Genévrier hun optredens in Nederland gaat ervaren. Zij zijn Frans en brengen Franse chansons, maar als zij in Frankrijk optreden kent iedereen die chansons. Ze zullen in Nederland meer moeite moeten doen, om het publiek te veroveren. Ik ben erg nieuwsgierig. Ik hoop ook van ze te kunnen leren. Zij zijn echte straatartiesten en toneelmensen.

Ik wens u allen een fijne zomer toe. Met veel zon en muziek. Tot ergens in Hummelo, tot ergens op straat.

Het is juli 2020 en we zitten nog middenin de Coronatijd. Het geplande orgelseizoen van het kleine Orgue de Barbarie is totaal anders gelopen dan verwacht. Er zaten mooie optredens in het voorjaar: een Frans festival in Diemen, een optreden bij de Alliance Française in Middelburg en Apeldoorn, twee dagen festivalfeest bij Vive la France in Hummelo. En zo kan ik nog wel even doorgaan.  Het jaar 2020 zou ook het eerste jaar van een nieuw evenement in Bredevoort worden, een heus Festival van het Chanson, georganiseerd door het Orgue de Barbarie in samenwerking met de Koppelkerk, cultureel centrum. Alles is geannuleerd. Alles gaat naar volgend jaar.

Deze stilte voor de Storm, letterlijk, zette mij aan tot bezinning. Geen optredens, geen orgelfestivals in Frankrijk, helemaal niet orgel draaien in Frankrijk zelfs. Nu ben ik maar een hele kleine zelfstandige in de cultuursector en mag ik niet klagen. Ik kan geduldig zijn en hopen op betere tijden. De échte professionals in de cultuursector hebben het veel zwaarder dan ik. Niet kunnen optreden betekent geen inkomsten. Je kunt niet leven van een enkel youtube filmpje. Wat ik het moeilijkst vond in deze tijd was dat mensen er maar vanuit gaan dat je voor niets gaat optreden, dat artiesten alles voor het goede doel doen. Daar ben ik niet aan begonnen. Niet dat ik niet graag zou spelen ergens, maar voor niets gaat de zon op. Misschien dat we de cultuursector gaan herwaarderen, na deze Corona-crisis. Iedereen moet zichzelf opnieuw gaan uitvinden, dat is zeker. 

Deze zomer hoopt het Orgue de Barbarie heel voorzichtig weer naar buiten te gaan. Ik zal zeker eens spelen op de markt in Lichtenvoorde. Ik mag op 6 september in Utrecht draaien en zingen. Heel langzaam komen er weer nieuwe opdrachten binnen. De afgelopen maanden hebben mij in ieder geval nieuwe chansons gebracht, nieuwe films en nieuwe opnames. Het levert niets op, in het mansbakje (zie foto). Een mansbakje moet rammelen. Ik zag bij collega draaiers al dat ze een plankje hadden gemaakt aan het mansbakje om zo op veilige afstand geld op te kunnen halen. Wist u trouwens dat het woord "mansen" waarschijnlijk uit het Frans komt? Er zijn twee verklaringen voor dit woord. Het zou kunnen komen van het werkwoord "manger" , dat je dus geld ophaalt om te kunnen eten. Er is ook een mooie uitdrukking in het Frans "faire de la manche" en dat betekent ook geld ophalen op straat. Deze uitdrukking komt oorspronkelijk uit het Italiaans en stamt uit de 16-17 eeuw, toen de adellijke dames weleens optredens zagen van jongleurs en vuurspugers en acrobaten op straat, dan schonken zij een stuk stof van hun mouw, als betaling aan de straatartiesten. Daar komt de uitdrukking "faire de la manche" vandaan.

Het chanson leeft in ieder geval voort. De Franse orgeldraaiers zijn erg actief geweest online. Tijdens "le confinement" in Frankrijk moesten de mensen echt binnen blijven thuis. Dat leverde vele draaiorgel-filmpjes op, waar ik van genoten heb.  Maar draaien en zingen zonder publiek blijft een vreemde ervaring. Het liefst gaan we de straat op. Mijn collega's in Frankrijk zijn weer buiten te vinden. Het Orgue de Barbarie gaat zeker volgen. Heel voorzichtig. 

Op 17 mei 2014 reed ik met mijn lege Berlingo naar Stavelot om het Orgue de Barbarie op te halen. Benoît Paulis ontving me in zijn atelier. Na de eerste uitleg mocht ik draaien en dat was een bijzondere ervaring, vooral omdat het nog nergens naar klonk. Ik had nog geen slag te pakken en ik wist niet of dit ooit goed zou komen. Benoît stelde mij gerust: alles komt goed. En dat was zo. Alles is goed gekomen. Het Orgue is mijn trouwe metgezel geworden, die mij uitdaagt en de wereld in stuurt met chansons. 

Nu zijn we vijf jaar verder en blik ik terug op vijf jaar orgelavonturen. Het Orgue neemt mij overal naar toe. Van de kleinste voorjaarsmarkt naar de grote Zwarte Cross, van die ene oude dame in een zorginstelling naar Charles Aznavour in de backstage van de Heineken Music Hall.  Ik ontmoet veel bijzondere mensen op straat en ik geniet van alle ontmoetingen.

Om te vieren dat het Orgue de Barbarie al vijf jaar in Nederland draait, organiseer ik een speciale chanson avond in café-restaurant de Koppelpaarden in Lichtenvoorde (Rapenburgsestraat 20). Op 28 juni gaan we samen zingen met het Orgue. Speciale gasten: uit Frankrijk Malène Lamarque en haar accordeonist Michel Refutin. En ook Willem en Yolanda uit Winterswijk zullen chansons vertolken. Het Orgue heeft nog meer verrassingen voor u in petto. 

Komt u ook luisteren en zingen? Vrijdag 28 juni, 19:30 uur, in de Koppelpaarden in Lichtenvoorde. Restaurant de Koppelpaarden biedt die avond een speciale Franse kaart, u kunt de avond dus ook beginnen met een Frans diner en daarna doorschuiven naar de Chansons.

Tot ziens op de 28ste juni!